Hallo, ik ben singer-songwriter Beechcraft Bonanza en pro-artiest op Gigstarter. In de afgelopen maanden heb ik veel opgetreden en ook veel andere muzikanten gesproken. Vaak gaan de gesprekken over het “aan de bak komen” als muzikant en regelmatig hoor ik dan toch wat pessimisme; over optreed-mogelijkheden, bezoekersaantallen en betaalde optredens. Zo kwam ik op het idee voor deze gastblog die antwoord geeft op de volgende vraag: Wat is een goed optreden voor jou als muzikant?
Beechcraft Bonanza op het podium
De drie P's
Zelf probeer ik mijn gigs af te laten hangen van de drie P's van de perfecte gig:
1. Plezier
2. Poen
3. Promotie
Plezier op nummer 1
Plezier komt altijd op nummer 1, want plezier hebben in wat je doet is het aller-belangrijkste voor jouw persoonlijk geluk en de kwaliteit van jouw werk. Als je het niet leuk vind ga je dingen afraffelen en is elke moeite voor de klus eigenlijk teveel. Daarom is het belangrijk dat jij ook plezier hebt tijdens het geven van een optreden.
Wat in ieder geval bijdraagt aan een leuke gig is goede en fijne communicatie vooraf met de boeker, prettige samenwerking met de geluidscrew, een goed gevulde zaal met mensen die jouw muziek leuk vinden, toffe en collegiale andere artiesten en leuke mensen achter de bar, bij de entree en backstage.
Een bijzondere locatie kan ook bijdragen aan speelplezier, zeker als die locatie goed bij jouw act past. Soms zijn dat no-brainers, zoals een Ierse Folk band die in een Irish Pub optreedt, maar ik ken ook een singer-songwriter die in een oude zaagmolen heeft opgetreden en daar het levensverhaal van een plank bezong.
Uiteraard kunnen dingen altijd mee- of tegenvallen, maar dan ben je hoe dan ook een ervaring rijker en weet je meer over jezelf en de boeker/locatie. Vergeet niet dat het bij deze P ook over het plezier van de boeker en het publiek gaat!
Een volle kroeg in het muzikale Galway (Ierland) met live muziek op het balkon
Duidelijkheid met de poen
Publiekelijk muziek maken is niet gratis voor jou, en altijd verdient iemand er wel iets aan als jij ergens optreedt (als je bijvoorbeeld met de trein naar je gig gaat is dat in ieder geval de NS). Waarom jij dan niet?
Op Gigstarter staat natuurlijk je prijsindicatie en soms komen boekers meteen met een gagevoorstel.
Maar, als je zelf een optreden regelt of de boeker niet meteen een gage voorstelt is het wel verstandig daarnaar te vragen. Doe je dat niet dan kun je wat gage betreft ook niets verwachten, en al helemaal niet achteraf. Zorg dus dat er op het gebied van geld duidelijkheid is tussen jou en de boeker.
Als het om een percentage van de entreeprijs, barinkomsten of donaties (met de pet rond) gaat, bestudeer dan de verdere meerwaarde die de gig heeft en stel jezelf als artiest wat vragen: Is het in een locatie waar je altijd al graag wilde optreden? Is het in je eigen woonplaats? Heeft de locatie een vast publiek? Levert het aandacht op bij een nog niet bereikt publiek of medium? Als de gig dergelijke extra's biedt en jij die waardevol en leuk vindt is het logisch dat je die gig doet.
Gluren bij de Buren is een goed voorbeeld van een gig met potentie voor promotie en het ontmoeten van (nieuwe) fans maar geen garantie op betaling (i.e. een “met de pet rond” situatie). Probeer vooral bij dit soort gigs ook op een andere manier er wat aan te verdienen, verzamel e-mailadressen en/of verkoop platen of merchandise.
Denk trouwens bij poen niet alleen aan de harde pegels die je krijgt maar ook aan zaken die jou (en jouw band) geld besparen. Het is dus af en toe wel oké om gratis of voor onkosten op te treden mits dat desondanks toch íets oplevert voor jou (en je band). Dat kan iets ontastbaars zijn (zoals ervaring en reputatie) of iets waar je later geld aan kunt verdienen, zoals een live-opname, nieuwe nieuwsbriefabonnees of het visitekaartje van een programmeur van een andere tent.
Huiskamerfestival Gluren bij de Buren
Hoe wordt promotie waardevol?
Promotie is iets anders dan exposure. Letterlijk vertaald betekent exposure namelijk blootstelling en mensen gaan in sommige gevallen zelfs dood aan blootstelling.
Exposure op zich is vaak niks waard. Maar wat is wel promotioneel waardevol?
Promotioneel waardevolle optredens zijn optredens die jouw band direct of indirect vooruit helpen om aan meer (betaalde) optredens en enthousiaste fans te komen. Goede promo betekent dat meer mensen jouw muziek leren kennen en jouw carrière willen volgen. Dat begint ermee dat er in ieder geval publiek naar de show komt, de show zelf gepromoot wordt en er mensen komen die jou nog niet kennen.
Natuurlijk is de promotie van de gig zelf een team-effort van de band en de boeker als het om een publiek toegankelijk evenement gaat. Daar begint het mee. Om te beginnen zet je deze gig in de agenda op je website en Gigstarter profiel. Ook nodig je zelf mensen uit voor het event en deel je het via verschillende kanalen. De rest is voornamelijk de verantwoordelijkheid van de boeker/locatie/promoter.
Dit komt vaak vanzelf goed als je het de boeker gemakkelijk maakt door hem de juiste materialen op te sturen, flyers (als je die hebt), goede wervende bio voor op de website van de locatie, links naar video's etc. Bovendien kan je de goede samenwerking met de boeker achteraf bezegelen door die persoon aan te sporen om een review achter te laten op jouw Gigstarter profiel.
Bandcompetities zijn ook gigs die goed kunnen zijn voor promotie, zeker de eerste paar jaar dat je optreedt, maar wees wel kritisch op waar je aan mee doet. Een goede bandcompetitie moet je band altijd iets opleveren, of je nou de finale haalt of niet. Denk hierbij aan bijvoorbeeld voorrondes in plaatsen waar je nog niet eerder hebt opgetreden, beoordeling door een vakjury (waar je later nog mee kunt praten), nieuwe vriendschappen met de andere deelnemers, pers-aandacht voor de bandcompetitie en een professionele fotograaf die van alle bands foto's maakt.
De Gigstarter Artiest v/h Jaar finale is een goed voorbeeld van een bandcompetitie, beleef 11 november de finale in de Sugarfactory
Conclusie: Moet elke gig altijd aan alle drie de P's voldoen?
Natuurlijk kan niet elk optreden perfect geregeld zijn, maar als een optreden aan alle drie van deze voorwaarden voldoet hoef je niet te twijfelen om de gig te accepteren, doen!
Deze gigs zijn helaas schaars en daarom is het bij het merendeel van de gigs een moeilijkere afweging. Als een gig twee van de drie P's bezit moet je het zeker overwegen maar als het voldoet aan slechts één van de drie voorwaarden zou ik zelf de gig alleen accepteren onder bepaalde omstandigheden. Zoals bijvoorbeeld een vriend die een feestje geeft, een astronomisch bedrag wat je wordt aangeboden of een publiek van invloedrijke mensen uit de muziekindustrie. En voor de duidelijkheid: als er én geen plezier én geen poen én geen promotie is voor het optreden is het vanzelfsprekend dat je NEE zegt op zo'n aanvraag.
Daarom, als jij je houdt aan de drie P's van de goede gig, dan zal je zien dat jij en je band vaker optredens doen waar je als artiest echt wat aan hebt en plezier aan beleeft. In feite gaat het erom dat het voor jouw band de moeite (en kosten) waard is om het optreden te geven. Publiek muziek maken is een dure hobby en een zwaar carrièrepad, dus gebruik deze drie P-tips om je hobby of carrière beter, leuker en duurzamer te maken. Of zoals de Tröckener Kecks ooit zongen in Met Hart en Ziel:
En doe het
Eén voor het geld. (Poen)
Twee voor de show. (Plezier)
En drie voor het publiek. (Promotie)